Rak prostaty jest najczęściej występującym typem nowotworu złośliwego u mężczyzn w Polsce. Jeśli zostanie wykryty na wczesnym etapie, istnieje duże prawdopodobieństwo pełnego wyleczenia. Niestety, około 25% cierpiących otrzymuje diagnozę, gdy choroba jest już na zaawansowanym stadium, co wiąże się z pojawieniem się przerzutów. W takiej sytuacji, klasyczne metody leczenia jak operacja czy radykalna radioterapia nie są już możliwe. Pacjenci ci zyskują jednak szansę dzięki nowoczesnym lekom, które pomagają żyć dłużej i w lepszej kondycji.
Co roku aż 18 tysięcy mężczyzn w Polsce dowiaduje się, że cierpi na raka prostaty. Według Krajowego Rejestru Nowotworów, w 2021 roku ten typ nowotworu stanowił 21,2% wszystkich przypadków nowotworów u mężczyzn. Był też odpowiedzialny za 10,8% zgonów. Lekarze podkreślają, że Polska jest jedynym krajem w Unii Europejskiej, gdzie wskaźnik śmiertelności z powodu tego nowotworu wzrasta – o 18%.
Szybki dostęp do nowoczesnej diagnostyki i rozpoznanie choroby na wczesnym etapie są kluczowe dla powodzenia leczenia. Z tego powodu organizacje pacjenckie od dawna apelują o możliwość bezpośredniego umawiania się na wizytę u urologa, bez konieczności posiadania skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Prof. Tomasz Drewa, prezes Polskiego Towarzystwa Urologicznego, zauważa, że skierowanie do urologa stanowi barierę dla poprawy opieki nad pacjentami cierpiącymi na raka prostaty. Potwierdza to również Zbigniew Augustynek, przewodniczący Sekcji Prostaty Stowarzyszenia „UroConti”.
Wśród dostępnych metod leczenia raka prostaty jest operacja oraz radioterapia. W ostatnim czasie coraz więcej operacji jest wykonywanych przy użyciu robotów chirurgicznych. Od 1 kwietnia 2022 roku takie zabiegi są refundowane ze środków publicznych, co prowadzi do zwiększenia liczby ośrodków wyposażonych w roboty chirurgiczne.
Dr hab. n. med. Artur Antoniewicz, kierownik Oddziału Urologii i Onkologii Urologicznej Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego, prognozuje w raporcie „Chirurgia robotowa” z 2023 roku, że roboty chirurgiczne zdominują chirurgię minimalnie inwazyjną w ciągu najbliższych lat, podobnie jak to miało miejsce z robotami aptecznymi w aptekach szpitalnych.
Dr n. med. Iwona Skoneczna, szefowa Oddziału Chemioterapii w Szpitalu Grochowskim w Warszawie, uważa że dostęp do nowoczesnych terapii w Polsce znacznie się poprawił w ostatnich latach. W marcu 2022 r. pacjenci z rakiem prostaty zyskali dostęp do trzech nowych leków hormonalnych: apalutamidu, darolutamidu i enzalutamidu.
W 2023 roku Ministerstwo Zdrowia umożliwiło pacjentom z zaawansowanym rakiem prostaty dostęp do kolejnych nowych terapii. Te leki hormonalne mogą być stosowane samodzielnie lub jako dodatek do chemioterapii, zwiększając skuteczność leczenia.
Jednak wskaźnik 5-letnich przeżyć u pacjentów w Polsce z nowotworem gruczołu krokowego wynosi tylko 65,2 proc., podczas gdy dla wszystkich państw Unii Europejskiej jest aż o 20 punktów procentowych wyższy. Polska jest jedynym krajem, w którym najważniejsze wskaźniki epidemiologiczne w raku gruczołu krokowego nie ulegają poprawie.
Warto jednak podkreślić, że według prof. Tomasza Drewy, dostęp do leczenia w Polsce w porównaniu do innych krajów UE jest nieco gorszy, ale znacznie się poprawił od ostatnich 2-3 lat. Na ten moment problemem nie jest dostęp do nowoczesnego leczenia, ale raczej spełnienie wszystkich rygorystycznych kryteriów, również czasowych.